- today
Skąd pochodzi piwonia ?
Piwonia (peonia) pochodzi głównie z obszarów Azji, Europy i Ameryki Północnej, ale największe znaczenie mają jej gatunki azjatyckie, zwłaszcza: Chiny – to właśnie stąd wywodzą się najbardziej znane gatunki piwonii, zarówno zielnych, jak i drzewiastych. Piwonia ma w Chinach status kwiatu narodowego i symbolizuje bogactwo, honor oraz piękno. Japonia – tutaj również piwonia ma silne znaczenie kulturowe, często obecna w sztuce i ogrodnictwie. W Europie piwonie znane były już w starożytności (Grecy i Rzymianie używali ich m.in. w ziołolecznictwie), a najczęściej spotykanym gatunkiem była piwonia lekarska (Paeonia officinalis). Piwonie pochodzą głównie z Chin i Azji Wschodniej, ale występują też naturalnie w niektórych rejonach Europy i Ameryki Północnej.
Współczesne ogrodowe odmiany to najczęściej hybrydy, wyhodowane z różnych gatunków pochodzących właśnie z tych obszarów.
Piwonie (łac. Paeonia) to bardzo zróżnicowana i ceniona grupa roślin. Istnieje około 30–40 gatunków botanicznych, ale w ogrodach najczęściej spotyka się ich odmiany ozdobne. Można je podzielić na dwie główne grupy: piwonie zielne i piwonie drzewiaste.
1. Piwonie zielne (bylinowe) to te, które zimą zamierają, a na wiosnę wypuszczają nowe pędy z ziemi. Najpopularniejsze gatunki: Paeonia lactiflora (piwonia chińska) najczęściej uprawiany gatunek w ogrodach. Z niej pochodzą setki odmian ozdobnych, kwitnących na biało, różowo, czerwono czy kremowo. Odmiany: ‘Sarah Bernhardt’, ‘Festiva Maxima’, ‘Karl Rosenfield’. Paeonia officinalis (piwonia lekarska) pochodzi z Europy, była stosowana w medycynie ludowej. Kwiaty zazwyczaj czerwone lub różowe, wcześniej kwitnąca niż piwonia chińska. Paeonia tenuifolia (piwonia delikatna) ciekawa odmiana z bardzo wąskimi, pierzastymi liśćmi i intensywnie czerwonymi kwiatami. Rzadsza, ale bardzo dekoracyjna. 2. Piwonie drzewiaste (krzewiaste) Nie zamierają na zimę – mają zdrewniałe pędy. Rosną wolniej, ale mogą osiągać ponad 1,5 m wysokości. Najważniejsze gatunki: Paeonia suffruticosa (piwonia krzewiasta/drzewiasta) Nazywana też „cesarską piwonią”. Pochodzi z Chin i ma ogromne kwiaty – często przekraczające 20 cm średnicy. Kolory: biel, róż, purpura, żółć. Paeonia × rockii (piwonia Rocka) Gatunek z charakterystyczną ciemną plamą u nasady płatków. Wytrzymała i efektowna, lubiana w ogrodach kolekcjonerskich.
3. Piwonie Itoh (hybrydy międzygatunkowe. To krzyżówka piwonii zielnych i drzewiastych – łączą cechy obu grup. – mają kwiaty i wygląd piwonii drzewiastych,– ale zachowują się jak byliny (obumierają zimą). Przykład: ‘Bartzella’ – intensywnie żółte kwiaty, bardzo trwała.
Dlaczego warto mieć piwonie w ogrodzie?
✔ Długowieczne – jedna piwonia może kwitnąć nawet kilkadziesiąt lat w tym samym miejscu.
✔ Efektowne – duże, pełne kwiaty robią ogromne wrażenie od maja do czerwca.
✔ Pachnące – wiele odmian wydziela intensywny, słodki zapach.
✔ Odporne – dobrze znoszą mróz, suszę i są stosunkowo mało wymagające.
Najładniejsze odmiany piwonij:
Piwonie mają setki przepięknych odmian – niektóre zachwycają kolorem, inne zapachem, a jeszcze inne ogromem kwiatów. Oto zestawienie najładniejszych i najbardziej cenionych odmian piwonii ogrodowych – podzielone kolorystycznie, by łatwiej było wybrać: RÓŻOWE PIWONIE: ‘Sarah Bernhardt’ – klasyk! Jasnoróżowe, pełne kwiaty, bardzo pachnące, eleganckie i romantyczne ‘Monsieur Jules Elie’ – intensywny róż z lekkim połyskiem, bardzo dekoracyjna. ‘Bowl of Beauty’ – kontrast: jasnoróżowe płatki i kremowo-żółty środek. Piękna i oryginalna. BIAŁE PIWONIE: ‘Festiva Maxima’ – śnieżnobiała z czerwonymi plamkami w środku, bardzo elegancka i pachnąca. ‘Shirley Temple’ – delikatna, jasnoróżowa przechodząca w biel, pełna i romantyczna. ‘Duchesse de Nemours’ – klasyczna, pełna biel z cytrynowym odcieniem. Bardzo ceniona. CZERWONE / BORDOWE PIWONIE: ‘Red Charm’ – głęboka czerwień, kwiaty pełne, prawie kuliste. Jedna z najpiękniejszych czerwonych odmian. ‘Karl Rosenfield’ – jaskrawoczerwona, bardzo trwała i intensywna wizualnie. ‘Buckeye Belle’ – półpełna, bordowo-karminowa, intensywna i mocna w wyrazie. ŻÓŁTE I NIEZWYKŁE PIWONIE (ITOH HYBRYDY) ‘Bartzella’ (Itoh) – mocna, cytrynowożółta, kwiaty duże, lekko pachnące. Bardzo odporna. ‘Cora Louise’ (Itoh) – biało-liliowa z ciemnym środkiem, niezwykle efektowna. ‘Hillary’ (Itoh) – różowo-beżowa, z lekkim przejściem kolorystycznym – wygląda niemal jak róża. PIWONIE DRZEWIASTE (suffruticosa) ‘Shimadaijin’ – głęboka purpura, kwiaty duże, aksamitne, z pięknym zapachem. ‘Renkaku’ – czysto biała, bardzo elegancka i wyjątkowo okazała. ‘Wu Long Peng Sheng’ – ciemnoczerwona z jasnym środkiem, odmiana kolekcjonerska.
Sprawdzone sposoby na przedłużenie trwałości piwonii w wazonie, by cieszyły oczy jak najdłużej:
Ścinaj piwonie we właściwym momencie: najlepszy moment na cięcie to faza „miękkiego pąka”, tzw. „balonik” – gdy pąk jest zamknięty, ale już miękki i zaczyna pękać, nie ścinaj piwonii, gdy są w pełnym rozkwicie – wówczas w wazonie szybko przekwitają. Odpowiednio przygotuj łodygi: użyj czystych, ostrych nożyczek lub sekatora, przytnij łodygi na skos – zwiększy to powierzchnię pobierania wody, usuń dolne liście, które mogłyby się znaleźć pod wodą – zapobiega to gniciu. Woda i warunki: używaj czystej, letniej wody (nie zimnej z kranu), zmieniaj wodę codziennie, a co 2–3 dni przycinaj końcówki łodyg, trzymaj wazon z dala od słońca, przeciągów i źródeł ciepła (np. kaloryferów). Unikaj bliskości owoców – wydzielają etylen, który przyspiesza więdnięcie. Możesz dodać odżywkę do kwiatów albo kupioną w kwiaciarni, albo domową: 1 łyżeczka cukru + kilka kropli soku z cytryny + odrobina octu lub wybielacza (hamuje rozwój bakterii). Trik na noc – lodówka! Jeśli chcesz bardzo wydłużyć świeżość, na noc możesz włożyć piwonie do chłodnego pomieszczenia lub nawet do lodówki (jeśli masz miejsce). Niska temperatura znacznie spowalnia proces przekwitania.
